اصول طراحی و تهیه نشریان حرفه ای – علی خویه
09122991608www.khooyeh.com www.alikhooyeh.blogfa.com www.marketingmanagement.mihanblog.com
گزارش شماره 18
با توجه به بررسی هایی که برای نشریه پیک برج تهران صورت گرفت موارد و نکاتی بدست آمد که به صورت زیر قابل ذکر می باشد.
1- نداشتن نام و لوگوی طراحی شده روی جلد:بهتر است این مجله درای نام و نشان مناسب و طراحی شده ای باشد
2- نداشتن طراحی جلد مناسب و طراحی شده: هیچ طرحی روی جلد صورت نگرفته است معمولا با نرم افزارهای طراحی سعی می شود جلد مناسب با طرح ها و رنگ های مناسب طراحی شود
3- نداشتن مشخصات مجله: معمولا زیر عنوان و تیتر و نام مجله اطلاعات کوتاهی از مجله مانند ماهنامه یا هفته نامه تاریخ و قیمت می نویسند که چنین چیزی مشاهده نمی شود.
مانند
نام مجله :علوم و صنایع کشاورزی
سردبیر :دکتر سیاوش دهقانیان
مدیر مسئوول : مهندس محمدابراهیم بازاری
مدیر داخلی :
موضوع علمی مجله : مقالات علمی مربوط به رشته‌های کشاورزی
صاحب امتیاز : دانشگاه فردوسی مشهد
پشتیبان مالی مجله : دانشکده کشاورزی - دانشگاه فردوسی مشهد
زبان مجله : فارسی و چکیده انگلیسی
چاپ:
لیتوگرافی:
صحافی:
تاریخ شروع انتشار مجله: 1366
دوره مجله : ماهنامه£ فصلنامه£ ششماههý
شمارگان از هر شماره مجله: 500 نسخه
4- نداشتن آرم جلد: معمولا آرم مناسبی را برای مجلات در نظر می گیرند و برروی جلد و تمامی صفحات تکرار می کنند
5- نداشتن آرم صفحات و شماره صفحه طراحی شده: شمارگان صفحات طراحی شده دراین مجله مشاهده نمی شود
6- نداشتن فهرست: فهرست مطالب از ضروریات هر نشریه ای می باشد که در این نشریه مشاهده نمی شود
7- نداشتن عناوین و شناسنامه نشریه: شناسنامه نشریه از ضروریات هر نشریه ای می باشد که در آن نام مدیر مسول چاپ صحافی و ... ذکر می شود.
8- صفحه آرایی نامناسب: هیچ صفحه آرایی مناسبی در این نشریه صورت نگرفته
9- عدم ویرایش نوشته ها: نوشته به خوبی ویرایش نشده و هنوز برخی از مطالب که از اینترنت گرفته شده مشخص می باشد و اشتاباهات ویرایشی بسیاری مشاهده می شود.
10- عدم دسته بندی مطالب و عناوین: مطالب از هم گسیخته و هیچ نظم وانسجامی مشاهده نمی شود بهتر است برای هر عنوان مطلب یک نشان وآرمی نیز باشد
11- عدم توجه به فونت ها و سایز ها، در داخل متن به اندازه استاندارد فونت ها و نوع فونت ها دقت نشده است
12- عدم توجه به تیترها و سرتیترها و سوتیتر ها در نوشته ها، بهتر است مطالب دارای تیتر و سوتیتر مناسب برای جذب بیشتر صفحات باشد
13- ترکیب بندی و کمپوزیسیون نامناسب صفحات و طرح جلدها، ترکیب بندی یکی از مناسب ترین شیوه برای زیبایی صفحات می باشد
14- عدم داشتن منبع و رفرنس مطالب،
15- عدم توجه به روانشناسی رنگ ها در جلد و صفحات
16- رعایت نکردن اصول صفحه آرایی
17- رعایت نکردن اصول آیین نگارش مطالب
18- رعایت نکردن اصول رنگشناسی در متون
19- عدم توجه به قواعد چاپ و صفحه‌آرایی
20- .
برخی از مقررات انتشار مجله
1 - کلیات
کلیات هر نشریه ای شامل موارد زیرمی باشد.
نام: به پیشنهاد و تأیید شورای سیاستگذاری تعیین می‌شود.
اهداف:
خط مشی: خط مشی آن توسط شورای سیاستگذاری تعیین می‌شود.
رشته‌های تخصصی اصلی.
مجوز انتشار: مجوز انتشار مجله باید طبق قوانین و مقررات جاری کشور و بطور رسمی اخذ شود.
صاحب امتیاز.
زبان: زبان اصلی مجله فارسی است و میتواند همراه با ترجمه انگلیسی خلاصه بعضی از بخش‌ها و مقاله‌ها باشد.
دوره انتشار: طبق تصمیم هیأت مدیره تعیین می‌شود و حداکثر آن 4 شماره در سال (فصلنامه) است.
شمارگان (تیراژ): تعیین تیراژ مجله به‌عهده هیأت مدیره
قطع: طبق تصمیم شورای سیاستگذاری انتشارات
تعداد صفحه‌ها: متغیر است و به پیشنهاد سردبیر و تأیید مدیر مسئول تعیین می‌شود.
مشخصات مجله: (رنگ، نوع کاغذ، نوع چاپ، ...) با تصمیم مشترک سردبیر و مدیر اجرایی تعیین می‌شود.
آرم مجله: باید به تصویب شورای سیاستگذاری انتشارات برسد و همراه با آرم سازمان روی جلد هر شماره آورده شود.
بخش‌ها: مجله میتواند از نظر موضوعی به چند بخش کلی تقسیم شود و تعیین بخش‌ها و نسبت آنها به کل صفحات مجله به‌عهده سردبیر است. بخش عمده‌ای از مجله باید به مسائل مهم اختصاص داده شود.
مطالب و مقاله‌ها: درج مطالب و مقاله‌ها از نظر محتوایی باید مطابق مصوبات کلی شورای سیاستگذاری باشد. انتخاب و تعیین مشخصات مطالب و مقاله‌ها به‌عهده سردبیر است و مقاله های فنی و علمی باید از نظر محتوایی به‌تأیید هیأت تحریریه برسد.
آگهیها و تبلیغات: درج آگهی، رپرتاژآگهی و موضوع‌ها و مقاله‌های تبلیغاتی، با تصمیم سردبیر و در راستای مصوبات کلی شورای سیاستگذاری انتشارات ( از نظر نوع، حجم، جهت‌گیری، مشخصات و قیمت) انجام می‌شود و باید منطبق بر دستورالعمل‌های صادرکننده مجوز انتشار (وزارت ارشاد اسلامی) باشد.
کارکنان: تعیین مدیر و کارکنان اجرایی مجله به‌عهده سردبیر و با تأیید مدیر مسئول است.
حق‌الزحمه: تعیین حق‌الزحمه تهیه‌کنندگان مقاله‌ها و مطالب به‌عهده سردبیر و با تأیید کلی مدیر مسئول مجله است. حق‌الزحمه و حقوق کارکنان به‌پیشنهاد سردبیر و تأیید مدیر مسئول و منطبق با مقررات مالی سازمان تعیین می‌شود.
چاپ: تعیین چگونگی صفحه‌آرایی و چاپ و انتخاب ناشر و عوامل فنی مجله به‌عهده مدیر اجرایی و با تأیید سردبیر است. هزینه‌های تهیه مجله باید به تأیید مدیر مسئول برسد.
توزیع و فروش: گیرندگان مجله و قیمت آن طبق تصمیمات کلی شورای سیاستگذاری انتشارات و توسط هیأت مدیره تعیین می‌شود. تعیین چگونگی توزیع یا فروش به‌عهده سردبیر است.
مکاتبات: مکاتبات مربوط به مسائل حقوقی با امضای مدیر مسسئول، مکاتبات مربوط تهیه مقالات و تدوین مجله با امضای سردبیر و مکاتبات مربوط به چاپ و انتشار مجله با امضای مدیر اجرایی انجام می‌شود.
2- ارکان
ارکان هر نشریه شامل موارد زیر می باشد.
2-1- مدیر مسئول: مدیر مسئول مجله، حدود مسئولیت مدیر مسئول طبق مقررات جاری کشور تعیین می‌شود. مدیر مسئول میتواند بخشی از اختیارات و وظایف خود را به سردبیر واگذار کند. انجام وظایف مدیر مسئول، به‌صورت افتخاری است.
2-2- سردبیر: سردبیر از بین اعضای سازمان یا خارج از آن، به پیشنهاد مدیر مسئول و پس از تأیید هیأت مدیره تعیین و استخدام می‌شود. سردبیر وظایف خود را زیر نظر مدیر مسئول انجام می‌دهد. سردبیر میتواند با کسب موافقت مدیر مسئول پاره‌ای از وظایف خود را به مدیر اجرایی یا یکی از اعضای هیأت تحریریه واگذار کند.
2-3- مدیر اجرایی: مدیر اجرایی از بین اعضای سازمان یا خارج از آن، به پیشنهاد سردبیر و تأیید مدیر مسئول تعیین و استخدام می‌شود.
2-4- هیأت تحریریه: هیأت تحریریه مرکب از 7 تا 9 نفر است که به پیشنهاد سردبیر و با تأیید هیأت مدیره تعیین می‌شوند. سردبیر یکی از اعضای هیأت تحریریه و رئیس آن است. تعیین ترکیب و مشخصات کیفی سایر اعضای هیأت تحریریه به عهده شورای سیاستگذاری انتشارات است.
2-5- داوران: هیأت تحریریه میتواند برای اعلام نظر درباره مقاله‌ها از نظرات تخصصی داوران انتخابی استفاده کند. انتخاب داوران به‌عهده هیأت تحریریه و تعیین حق‌الزحمه آنان به پیشنهاد هیأت و با تأیید مدیر مسئول است.
3- امور مالی
3-1- بودجه: هزینه انتشار مجله باید از طریق درج آگهیها و فروش آن تأمین شود.
نکات مهم دیگر برای تدوین نشریه
اصول تدوین نشریه:
|
1_خلاقیت و نوآوری
|
5_تحقیق، تدبر و مستند بودن
|
9_بهره گیری از خرد جمعی
|
|
2_حرفه ای بودن
|
6_به روز بودن
|
10_تمرین مسئولیت
|
|
3_زیبا و جذاب بودن
|
7_نگاه کاربردی و جهانی داشتن
|
|
|
4_تدوین گروهی
|
8_استفاده از ابزار هنر
|
|
تعریف نشریه حرفه ای:
نشریه ای است با عنوان مشخص که به صورت شماره ها یا جزوه های پیاپی به صورت گاهنامه در سال تحصیلی منتشر می شود و حاوی نوشته ها، طرح ها و عکس های مختلف از نویسندگان مختلف همراه با آثار مولفان است که حداقل در 8 صفحه تهیه می شود.
1) عنوان مناسب و معنادار:
باید یک نام مناسب برای نشریه انتخاب و در جای مناسب درج گردد. این نام باید معنادار بوده و با موضوع نشریه مطابقت داشته باشد و حداکثر سه کلمه یا به عبارتی دیگر طولانی نباشد.
2) لوگو:
هر نشریه ای باید برای خود یک نشان یا آرم در نظر بگیرد. یک تصویر خلاق و ابتکاری، طرح بدیع و تازه و با استفاده از اصول و مبانی طراحی و شیوه های تبلیغی می تواند به عنوان نشان یا آرم نشریه انتخاب شود.
3) سرمقاله:
سرمقاله: حکم مقدمه ی یک کتاب را دارد که اعضای گروه با آوردن آن، هدف خود را از تهیه ی نشریه بیان و موضع گیری و دیدگاه خود را به طور خلاصه به همراه چکیده هایی از آنچه که در کل نشریه آمده است عنوان می کنند علاوه بر آن می توان از موضوع های عنوان شده در آن زمان یا در سرفصل آثار که از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است تحلیل نموده و به عنوان سرمقاله آورد.
4) محتوای خوب، غنی و متنوع:
علاوه بر مطالب ذکر شده، یک نشریه ی خوب می تواند شامل عناصر زیر می باشد.
مصاحبه:
مصاحبه یکی از شیوه های مختلف تهیه خبر است که بطور مستقیم انجام می گیرد. بوسیله آن عقاید، افکار و گفتار شخصیت های مهم سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و… تبیین، تفسیر و تحلیل می شود. در این ستون وظیفه خبرنگار یا مصاحبه کننده این است که شخصیت مورد نظر را پیدا نموده تا پاسخها همراه با اطلاعاتی از شخصیت او و نیز عکس او به مخاطبان ارائه کند در حقیقت مصاحبه کننده، نماینده مردم است که نمی توانند بطور مستقیم با آن شخص گفتگو کرده و از نظراتش آگاه شوند.
خبر:
خبر لازم است بر مبنای 6 عنصر (شخص یا اشخاص_ موضوع_ علت_ چگونگی وقوع_ زمان وقوع_ مکان وقوع) تهیه شود و خبرنگار با توجه به عناصر مذکور این سؤالات را در ذهن داشته باشد که: 1_چه کسی؟ 2_چه چیزی؟ 3_چگونه؟ 4_چه وقت؟ 5_کجا؟
خبرنگار در تهیه خبر باید به این نکات دقت کند:
1_خلاصه و مفید بودن خبر
2_ساده و روان نوشتن خبر
3_رعایت اصول دستور زبان فارسی
4_خودداری از مقدمه چینی های بیهوده
5_استفاده از کلمات و جملات قابل فهم
6_کمتر از خود گفتن و بیشتر از دیگران گفتن
تذکر: برای آشنایی با سبک های مختلف خبرنویسی و روش نگارش خبر به کتابهایی که در این زمینه و با زبان ساده نوشته شده است مراجعه کنید.
گزارش:
یکی از دشوارترین، مهم ترین، حساس ترین و در عین حال شیرین ترین زمینه های کار نشریه نویسی، تهیه گزارش است. گزارش شکل گسترش یافته خبر است که می گوشد جزئیات و مسائل دور از دسترس را برای خواننده بیان کند. در عین حال گزارش عبارت از بیان توصیفی، تشریحی و تصویری یک رویداد، واقعه یا موضوع اجتماعی_ سیاسی_ است.
گزارشها انواع گوناگون دارند مثل: گزارش تحقیق یا اجتماعی_ گزارش از محل_ گزارشی از شخص یا اشخاص_ گزارش سفر_ گزارش علمی، تخصصی_ گزارش مصور_ خاطره نویسی.
رویدادی از تاریخ:
وقایع، رویدادهای مهم تاریخ، سرگذشت ها و خاطرات آموزنده و جالبی از شخصیت های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جهان که دارای پیام و معنی مشخص و معینی است و میتواند یک الگو و ارزشی را معرفی کند یا عبرت آموز باشد، برای این بخش مفید خواهد بود.
آیا شنیده اید:
خبرها و مسائل عجیب و غریبی که در گذشته اتفاق افتاده یا پیش بینیهایی که صورت گرفته و حوادث در حال وقوع یا موضوعات مهمی که در حال جریان است، شگفتی هایی که در جهان وجود دارد. خصوصیات و علائق برخی از شخصیت ها، عجایب دنیای خلقت، زندگی موجودات و کشفیات بسیار مهمی که تاثیر شگرفی بر زندگی مردم گذاشته اند؛ از جمله مواردی است که می تواند در این بخش آورده شود.
معرفی کتاب جدیدالانتشار
یک کتاب چاپ جدید و دارای پیام مهم و مرتبط با موضوع نشریه انتخاب و بعد از خواندن دقیق و یادداشت برداری، خلاصه ای از آن به زبان ساده و روان در این ستون آورده می شود. کتاب نیز باید با گروه سنی متناسب بوده و از کتب مساله دار نباشد.
بریده ی جراید
تهیه کنندگان باید با کنکاش در روزنامه ها و مجلات مختلف، مطالب و موضوعاتی را که با عنوان نشریه خود مطابقت و تناسب دارد. انتخاب کرده و بدون هیچ گونه دخل و تصرفی بریده و با ذکر منبع (با قید نام و تاریخ نشریه) در ستون مربوط بچسبانند.
آشنایی با واژه ها و اصطلاحات
اعضای گروه می توانند یک واژه یا اصطلاح اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را که با موضوع نشریه مرتبط است انتخاب کرده و ضمن اشاره به معنی یا معانی لغوی آن، پیرامون اصطلاح مورد نظر توضیحات لازم را ارائه نمایند. این واژه ها باید به تناسب گروه سنی انتخاب و درج شود.
تحلیل پدیده ها
در این ستون یک موضوع، پدیده، رخ داد یا معضل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی یا یکی از مسایل مهم روز که توجه همگان را به خود جلب کرده، انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد دقت در انتخاب موضوع با اهمیت، تازگی مطلب، چگونگی تحلیل (نقاط قوت، ضعف، علل پدید آمدن آن و راه حل های پیشنهادی از زوایا و ابعاد مختلف) و میزان بهره گیری از اصول علمی مدنظر قرار می گیرد.
تیتر، عنوان نویسی و صفحه آرایی
همه مطالب روزنامه ها و مجلات با یک تیتر یا عنوان مشخص می شود. تیتر در حقیقت مشخص کننده مطالب مطبوعات از یکدیگر است. برای تهیه مجله علاوه بر عناوین کلی مشخص شده برای هر ستون (جهت موضوع بندی) از قبیل (مصاحبه) (تحلیل سیاسی) و… که ستون های مختلف را از همدیگر جدا می کند باید تیتر یا عنوان دیگری برای هر کدام از قسمت هایی که محتوا و متن اصلی هر بخش را معین می کند گنجانده شود تا خواننده براحتی بتوان مطالب دلخواه خود را انتخاب کرده از محتوای هر قسمت آگاه شود.
طراحی، خوشنویسی و تصویر
قسمتی از مجله باید به تصویر، طرح یا نقشی که مرتبط با موضوع باشد اختصاص داده شود و یا آنکه برای هر ستون و عنوان، طرح، نقاشی و یا تصویر مستقل و مختص به آن ترسیم نمود.
کاریکاتور
به طور خلاصه کاریکاتور یعنی به تصویر کشیدن طنزآمیز شخصیت ها و مسایل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است، بدین منظور:
الف: کاریکاتور حتماً باید دارای پیام بوده و با عنوان و محتوای نشریه مطابقت داشته باشد.
ب: کاریکاتور نباید کپی برداری از آثار دیگران باشد، بلکه باید با فکر و ایده ی خود گروه طراحی گردد.
ج: کاریکاتور، با طراحی و نقاشی متفاوت است و نباید با آن ها اشتباه گرفته شود.
جدول
معما، طراحی و نقاشی نشریه نیز باید متناسب با موضوع مربوط به خود گروه و دارای پیام باشد
با تشکر
خویه
